دخترونه پسرونه
روانشناسی جنسیت
هر انسانی قوانین مربوط به تعامل اجتماعی را در مقاطع مختلف از روند زندگی و در شرایط گوناگون فرا می‌گیرد. این قوانین را اولین بار ما به عنوان کودک در تعاملات خود با اولیاء و مربیان فرا می‌گیریم و بعد در دوران نوجوانی آن را در تعامل خود با دوستان و همسالان، توسعه می‌دهیم. سن فراگیری تعاملات اجتماعی از 5 تا 15 سالگی است، همان سنینی که عملاً هر کدام از جنس‌ها، عمده‌‌ی وقت خود را با همجنس خود می‌گذراند. واعضای هر گروه آگاهانه رفتار خاص جنسی خود را فرا می‌گیرد.
دنیای دخترها
دختران در گروه‌های کوچک و خصوصی بازی می‌کنند و اعضای گروه بازی هم سن هستند. بازی‌ها جنبه همکاری و تعاون دارد. فعالیت‌های مربوط به بازی به هیچ وجه جنبه رقابتی ندارد و کسی به خاطر داشتن قدرت از دیگران متمایز نمی‌شود . در دوستی‌های آنها صمیمیت، برابری و وفاداری به یکدیگر بسیار مهم است. در ساخت روابط اجتماعی دختران همه باید نسبت به یکدیگر سازگاری داشته باشند، ولی اگر این سازش و تساهل صورت نگرفت باید منتظر تضاد و کشمکش بود. برای حل مشکل و رفع تضاد دختران، سعی نمی‌کنند تا مسأله را حل کنند و اکثر اوقات این دوستی‌ها به هم می‌خورد و جدایی پیش می‌آید.
رسول خدا(ص) می فرماید: دختران خود را ناخوش ندارید زیرا آنها مونس های گرانبهایی هستند(1).
1) خلق رابطه صمیمانه و برابر با یکدیگر
دوستی در بین دختران بیشتر بر اساس کلام صورت می‌گیرد. روابط دوستی با رعایت نوبت صحبت، اجازه صحبت دادن به دیگران، و قبول محتوای گفتاری دیگران شکل می‌گیرد. به کارگیری کلماتی که در آن ضمایر و افعال همکاری نهفته است مانند «بچه‌ها بیابند» «ما باید»، «دخترها» نشانگر توان آنها در سازمان دادن کار گروهی است . وفاداری یکی از ویژگی‌های عمده دوستی بین دختران 12 تا 14ساله است.
«اکثر اوقات دختران وقت خود را به حرف زدن اختصاص می‌دهند و صحبت‌ها، انعکاس‌گر افکار درونی آنهاست.
2) انتقاد و تفسیر رفتارها و گفتارها
روابط دختران با یکدیگر بر اساس روابط رییس و مرئوس نیست. خواست‌ها و اعتراضات خود را از طرف جمع مطرح می‌کنند و به آنها جنبه شخصی و فردی نمی‌دهند. معمولاً کنار گذاشتن کسی به بهانه عدم هماهنگی او با هنجارهای گروه قلمداد می‌شود. معیار سنجش صمیمیت دختران منوط به درمیان گذاشتن اسرار پنهانی است. برای موفقیت اجتماعی، دانستن صحیح این روابط بسیار ضروری است، اگر نگوییم که راز بقا در اجتماع وابسته به این اصول است.
دنیای پسرها
بازی پسرها در گروه‌های بزرگ‌تر و بر اساس هرم سلسله مراتبی انجام می‌گیرد. هر پسری این فرصت را دارد تا شانس خود را آزمایش کند و از این هرم صعود کند و یا در بعضی مواقع سقوط کرده و شکست را بپذیرد. در دنیای پسران گفتار دارای سه نقش اساسی است (ساکس و جفرسون، 1974) .
1)استفاده از گفتار برای بیان موضع غالب در گروه :
در اردوگاه پسران دیده شده که آنها با به کارگیری نحوه خاصی از گفتار قادر به نشان دادن تسلط خود در گروه هستند.
قابل توجه است که بدانیم قدرت پسرها در جمع در نحوه‌ی به کارگیری صحیح، و به جای گفتاراست.
به عبارت دیگر موفقیت اجتماعی پسران نه تنها بستگی به دانستن صرف جملات و واژگان است، بلکه وابسته به نحوه‌ی استفاده صحیح از آنهاست. .
2) جلب و حفظ گروه با استفاده از واژگان صحیح در گفتار :
دومین جنبه‌ی جامعه‌شناسی زبان در تعامل دوستانه در بین پسران، استفاده از واژگان برای حفظ و نگهداری و جلب هم‌گروهان است. قصه سرایی، لطیفه گویی و دیگر عملیات‌گفتاری جنبه‌هایی عادی در تعامل اجتماعی پسران است. گوینده لطیفه باید یاد بگیرد که در خلال صحبت خود حال و هوای شنوندگان را نیز ارزیابی کند تا بر اساس آن لطیفه را به انجام رساند.
3) تأکید بر موجودیت خود هنگامی که دیگران میدان دار گروه هستند :
پسرها در تعاملات خود با دیگر پسران یاد می‌گیرند که چگونه به عنوان شنوندگان داستان و یا لطیفه عمل کنند. به نظر می‌رسد که عکس‌العمل پسرها به داستان‌های دیگران توأم با چالش و اظهارات گوناگون است. این عکس‌العمل برای تأکید خود در جمع حضار و بر جسته کردن موقعیت خویش در جمع است.
امام صادق (ع) می فرماید: پسران نعمتند و دختران حسنه و خداوند از نعمت ها باز خواست می کند و برای حسنات پاداش می دهد(2).
پی نوشت ها:
1- کنزالاعمال، ح45374
2- وسائل الشیعه، ج21
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
